Soms dagelijks krijgen NCCC Clubfokkers en bestuursleden mailtjes van mensen op zoek naar een puppy. Vaak blijkt daaruit hoe verwarrend die zoektocht moet zijn als je het wereldje niet kent. Waar moet je op letten?  De belangstellenden melden vaak dat ze hun pup niet bij een broodfokker willen aanschaffen, maar bij een ‘erkende’ fokker. En dan hopen ze maar op het goede adres te zijn.
Hier aan hen een handreiking.

Zonder stamboom
De basisscheiding is te maken tussen pups met en zonder stamboom. Wie een met zorg gefokte pup zoekt, moet wegblijven van de sector die zonder stamboom levert. En kan dus stoppen met zoeken op Marktplaats, want daar worden de stamboomloze honden aan de man gebracht.
Waarom moet je daar niet willen kopen?
Van pups zonder stamboom valt niks te zeggen over afkomst en manier van fokken. De moederhond kan een uitgebuite fokteef zijn, die bij elke loopsheid gedekt wordt. De ouderdieren kunnen nauw verwant zijn. Of ze beide Chow zijn is niet na te gaan: de ouderdieren krijg je als pupkoper nooit te zien. Op gezondheidsaspecten onderzocht zijn de ouderdieren niet, want aan de officiële programma’s kunnen alleen stamboomhonden deelnemen. De verzorging van moeder en pups kan onder de maat geweest zijn.
Je weet als koper niets van de achtergrond want je ontmoet de pup pas als die – zoals het in de handel eufemistisch heet – ‘klaar is voor zijn nieuwe huisje’ of ‘het nestje mag verlaten’.
Vaak zijn de pups niet gefokt door de verkoper, maar opgekocht. Doorgaans verblijven ze voor de verkoop in een hal, in rennen of bakken, met andere pups bijeen. Dat ‘nestje verlaten’ heeft een pup uit de handel dus al gedaan, die leeft al langer zonder zijn moeder. Huiselijke geluiden meekrijgen, samenleven met mensen, zo belangrijk voor jonge pups, dat lukt niet in de verkoopruimte.
Sommige handelaars draaien kopers een rad voor ogen door de pup te laten verkopen vanuit een gezinswoning. suggererend dat de pup daar is geboren en opgegroeid. De moederhond is echter uiteraard nooit aanwezig.
Vaak ook wordt geknoeid met paspoorten. Pups uit de commercie hebben soms een paspoort uit een ver buitenland, waarin de gegevens niet lijken te matchen met de hond (zoals bijvoorbeeld een Chowpuppy met Hongaars paspoort van zogenaamd vier maanden dat zeven kilo weegt).
Lees ‘Mijd Marktplaats’ op de NCCC website voor een uitgebreider verhaal.

Met stamboom
Het is de wereld van de pups met stamboom, waarin je moet zoeken als je wilt kunnen nagaan hoe de pup is gefokt. De pups van wat leken ‘erkende’ fokkers noemen. Ook in die sector zijn echter verschillen. In ieder geval is er geen eenduidige ‘erkenning’.
Eerst de overeenkomsten.
Alle fokkers van stamboomhonden zorgen in de regel goed voor moederhond en pups en laten die in huis, onder de mensen, verblijven.
Deze fokkers zijn onderworpen aan basisregelgeving van de Raad van Beheer (de Nederlandse Kennel Club), die de stambomen uitgeeft. Die regels gaan over het welzijn van moederhond en pups en het tegengaan van te nauwe inteelt.
De pups kunnen bij de fokker thuis worden bezocht en je kunt ze zien opgroeien, met de moeder en nestgenoten. De fokker kan je vertellen waar je de vader kunt zien, als je dat wilt.
In openbare databanken kun je informatie vinden over de ouderdieren, je kunt je vooraf informeren over de combinatie en de kans op gezondheid.
Zo maar een pup kopen lukt hier niet. De fokker zal achtergrondinformatie van je willen horen om te beslissen of je een goede keus bent om een pup aan toe te vertrouwen. Normaal gesproken informeert een fokker je uitgebreid over voordelen en nadelen van het ras en over de opvoeding van een puppy. Bij een goede fokker kun je altijd terecht voor nazorg en goede raad.
De vraag naar stamboompups is vele malen groter dan het aanbod. Om die reden zullen stamboompups in de regel niet op Marktplaats worden aangeboden. Fokkers hoeven namelijk nooit met pups te leuren, wachtenden zijn er genoeg. Stamboompups, zeker in ons ras, zijn normaal gesproken al gereserveerd op het moment dat ze geboren worden.
Stamboompups op Marktplaats: daar is meestal iets mee aan de hand.

Verschil in fokreglement
Zoals gezegd is ook onderscheid te maken tussen de fokkers met stamboom, los van uiteraard verschillen tussen persoonlijkheid en ervaring.
Dat onderscheid zit hem in de kwaliteitseisen die in de fokkerij worden aangehouden.
Fokkers kunnen lid zijn van een rasvereniging. Dat is een vrijwillige keuze, geen verplichting. Wie nergens lid van is voldoet in ieder geval aan bovengenoemde basisregelgeving van de Raad van Beheer, zo niet, dan geen stambomen, of tenminste problemen voor de fokker bij de Tuchtcommissie van de Raad van Beheer.
Fokkers zijn vaak ook lid van een rasvereniging. Rasverenigingen hebben tot doel de belangen van het ras te behartigen en hebben om die reden een Verenigingsfokreglement (VFR). Leden van de rasvereniging zijn gehouden zich aan de regelgeving van hun vereniging te houden, zo zijn de maatschappelijke spelregels.
Voor de Chow Chow zijn er in Nederland twee verenigingen, met ieder een verschillend VFR. De Nederlandse Chow Chow Club is de oudste van de twee en heeft het meest strikte fokreglement. Het NCCC VFR, te raadplegen op de NCCC website,  https://www.nederlandsechowchowclub.nl/vereniging/NCCC_VFR_2018.pdf   stelt aanmerkelijk meer eisen aan fokdieren dan dat van de andere vereniging.
Bij de NCCC moeten fokdieren zijn onderzocht op heupen, ellebogen, knieën en ogen. Bij heupen en knieën zijn de extreme scores uitgesloten van de fokkerij. Om te grote verwantschap te voorkomen stelt het NCCC VFR een limiet aan het aantal dekkingen per reu. Tot slot: NCCC fokkers zijn verplicht de pup met een koopovereenkomst te plaatsen. Deze eisen betekenen voor de pupkoper: meer inzicht en meer zekerheid over wat je mag verwachten. Garanties vallen in de fokkerij helaas nooit te geven, het gaat om levende wezens, maar kansen kunnen wel worden ingeschat. Op de NCCC website is van combinaties waaruit pups worden verwacht of zijn geboren altijd gezondheidsinformatie te vinden over drie generaties.
De NCCC regels met bijbehorend inzicht gelden dus niet bij de andere vereniging (die voor fokdieren alleen heuponderzoek eist) en ook niet bij de Raad van Beheer, die tot nu toe (gaat op den duur iets in veranderen) geen enkele gezondheidseis stelt. De pupkoper doet er ons inziens verstandig aan om te gaan voor een zo groot mogelijke kans op een gezonde pup. Gezonde ouders hebben een grotere kans op gezonde afstammelingen dan minder gezonde. Bij de NCCC krijg je daarin als pupkoper inzicht. Zonder gegevens en zonder openheid is het als pupkoper maar afwachten.
Hoe weet je welk reglement een fokker volgt?  Dat valt eenvoudig na te gaan, in ieder geval bij
de NCCC: onze vereniging heeft met de fokkers die het NCCC VFR volgen een Convenant afgesloten. De namen van deze fokkers, de NCCC Clubfokkers, staan op de website.   https://www.nederlandsechowchowclub.nl/fokkerij-pups/66-fokkers-pups Geen misverstand mogelijk: wie er niet op staat hoort er niet bij.  

Onterechte suggestie
Bij de oprichting van de tweede vereniging in 2013 hebben bijna alle Chowfokkers een keuze gemaakt. Ongeveer de helft vertrok uit de NCCC om te gaan fokken bij de vereniging met het minst eisende VFR.
Een deel van de NCCC leden heeft zich bij de nieuwe vereniging aangesloten zonder de NCCC te verlaten. Er is vrijheid van vereniging in ons land, dus dat mag. Daarbij waren echter ook enkele fokkers. Om verwarring te voorkomen heeft de NCCC daarop het instituut ‘Clubfokker’ in het leven geroepen. Zo kan helder worden gecommuniceerd wie als fokker het gezicht van de vereniging vormen. Tevens geeft deze aanpak de mogelijkheid de activiteiten van wie zich aan het NCCC VFR onttrekt te negeren, terwijl het sentiment van de betrokkenen om lid bij onze vereniging te willen blijven, kan worden gerespecteerd. In de praktijk werkte deze formule tot nu toe harmonisch.
Helaas echter wil één fokker dit ‘gentlemen’s agreement’ niet begrijpen, ondanks diverse pogingen vanuit de NCCC om hem duidelijk te maken dat de etiquette vereist dat hij stil houdt lid van de NCCC te zijn. Zijn website communiceert medio 2019 al te luid en duidelijk het ‘lidmaatschap van twee rasverenigingen’. Waarmee bij de lezer de suggestie wordt gewekt dat hij zich houdt aan het fokreglement van die verenigingen. Je houden aan de regels hoort immers bij het lidmaatschap, dat weet iedereen. Maar bij deze fokker is dat, zeker voor het NCCC VFR, zeker  niet het geval. De claim is dus misleidend.
Helaas dwingt deze situatie het bestuur van de NCCC om hieraan nu meer uitgesproken aandacht te geven.
Hieronder de boodschap die op de NCCC website in rood boven de lijst met Clubfokkers staat.
“Alléén de onderstaande fokkers houden zich aan het fokreglement van de Nederlandse Chow Chow Club. Een eventuele vermelding van een hieronder niet vermelde fokker dat hij/zij lid is van de Nederlandse Chow Chow Club betekent niet meer dan dat hij/zij de contributie betaalt. Puur en alleen het lidmaatschap zegt dus niets over de manier waarop deze persoon fokt. Claims over gezondheidsscores van ouderdieren zijn openbaar en voor iedereen eenvoudig te checken, op de website van de Raad van Beheer  en op die van de Nederlandse Chow Chow Club. Kunt u iets niet vinden of hebt u een vraag, neem contact op met het secretariaat.”
Vanwege de privacywetgeving kan een vereniging geen antwoord gegeven op de vraag of iemand lid is. Aangeven of een fokker zich aan het fokreglement houdt kan wel.

Advies
In het algemeen is het advies om altijd kritisch te zijn. In de commerciële wereld wordt misleidende communicatie aan banden gelegd. In de kynologie, een hobby-omgeving, heerst meer vrijheid. Wat betekent dat je als consument (pupkoper) extra op je tellen moet passen. Zo zegt de mededeling ‘er zijn gezonde pups geboren’ niet meer dan dat de fokker blij is dat de geboorte goed is verlopen en dat er op het moment van publiceren goed bij de moeder drinkende pups in de werpkist liggen. Of die pups zullen opgroeien tot gezonde volwassen honden – de boodschap die je als leek van zo’n zin zou kunnen meekrijgen – dat is andere koek.

Afrondend hier het advies dat de NCCC geeft aan belangstellenden die zich oriënteren op de aanschaf van een Chow.
–    Bestudeer op de NCCC website in ieder geval de hoofdstukken Ras en gezondheid en  Aanschaffen, lees de pagina Overzicht Fokkers - Pups, en maak jezelf vertrouwd met de aspecten waarop je selectief kunt zijn bij je zoektocht naar een puppy.
–     Bestudeer de websites of andere online uitingen van of over de fokker(s).
–     Maak je vertrouwd met het checken van de gezondheidsscores van fokdieren.
–     Leg persoonlijk contact met de fokkers van wie je een goede indruk krijgt.
–     Maak, als het van beide kanten klikt, bij deze fokker(s) bekend dat je serieuze interesse hebt in een puppy van een komend nest, en houd contact.
–     Kom kijken op jaarlijkse NCCC evenementen als Kampioenschapsclubmatch en Jonge Honden Dag, om pups te zien en fokkers en eigenaars te spreken.
–     Heb geduld.
–     Word desgewenst lid van de NCCC (kan ook zonder hond) om al betrokken te raken.

Een puppy aanschaffen: als je zoekt bij de stamboomfokkers, dan ga je dat in een middag niet voor elkaar krijgen. Een mailtje met ‘waarschuw me eventjes als u pups hebt’ gaat ook niks opleveren.
De aanschaf van een hond is een belangrijke beslissing in je leven. Een pup kost een hoop geld en in een pup ga je emotie en tijd investeren. Het is dus de moeite waard die aanschaf serieus aan te pakken. Van de kant van de pupkoper vraagt dat om initiatief en toewijding. Geef die aandacht, laat je niks op de mouw spelden, blijf naast je gevoel ook altijd je verstand gebruiken en neem de tijd. Verken het doolhof en je zult allengs de jou passende weg vinden. Bij de NCCC Clubfokkers zit je in ieder geval goed als je gaat voor een serieus fokbeleid, openheid en inzicht.
Als het je ernst is: start je zoektocht op bovengenoemde manier, eens gaat het lukken en mag jij ook zo’n prachtige Chow de jouwe noemen.
© Janneke Leunissen-Rooseboom